(* Title: HOL/Number_Theory/Fib.thy
Author: Lawrence C. Paulson
Author: Jeremy Avigad
Author: Manuel Eberl
*)
section \<open>The fibonacci function\<close>
theory Fib
imports Complex_Main
begin
subsection \<open>Fibonacci numbers\<close>
fun fib :: "nat \<Rightarrow> nat"
where
fib0: "fib 0 = 0"
| fib1: "fib (Suc 0) = 1"
| fib2: "fib (Suc (Suc n)) = fib (Suc n) + fib n"
subsection \<open>Basic Properties\<close>
lemma fib_1 [simp]: "fib (1::nat) = 1"
by (metis One_nat_def fib1)
lemma fib_2 [simp]: "fib (2::nat) = 1"
using fib.simps(3) [of 0]
by (simp add: numeral_2_eq_2)
lemma fib_plus_2: "fib (n + 2) = fib (n + 1) + fib n"
by (metis Suc_eq_plus1 add_2_eq_Suc' fib.simps(3))
lemma fib_add: "fib (Suc (n+k)) = fib (Suc k) * fib (Suc n) + fib k * fib n"
by (induct n rule: fib.induct) (auto simp add: field_simps)
lemma fib_neq_0_nat: "n > 0 \<Longrightarrow> fib n > 0"
by (induct n rule: fib.induct) (auto simp add: )
subsection \<open>More efficient code\<close>
text \<open>
The naive approach is very inefficient since the branching recursion leads to many
values of @{term fib} being computed multiple times. We can avoid this by ``remembering''
the last two values in the sequence, yielding a tail-recursive version.
This is far from optimal (it takes roughly $O(n\cdot M(n))$ time where $M(n)$ is the
time required to multiply two $n$-bit integers), but much better than the naive version,
which is exponential.
\<close>
fun gen_fib :: "nat \<Rightarrow> nat \<Rightarrow> nat \<Rightarrow> nat" where
"gen_fib a b 0 = a"
| "gen_fib a b (Suc 0) = b"
| "gen_fib a b (Suc (Suc n)) = gen_fib b (a + b) (Suc n)"
lemma gen_fib_recurrence: "gen_fib a b (Suc (Suc n)) = gen_fib a b n + gen_fib a b (Suc n)"
by (induction a b n rule: gen_fib.induct) simp_all
lemma gen_fib_fib: "gen_fib (fib n) (fib (Suc n)) m = fib (n + m)"
by (induction m rule: fib.induct) (simp_all del: gen_fib.simps(3) add: gen_fib_recurrence)
lemma fib_conv_gen_fib: "fib n = gen_fib 0 1 n"
using gen_fib_fib[of 0 n] by simp
declare fib_conv_gen_fib [code]
subsection \<open>A Few Elementary Results\<close>
text \<open>
\medskip Concrete Mathematics, page 278: Cassini's identity. The proof is
much easier using integers, not natural numbers!
\<close>
lemma fib_Cassini_int: "int (fib (Suc (Suc n)) * fib n) - int((fib (Suc n))\<^sup>2) = - ((-1)^n)"
by (induct n rule: fib.induct) (auto simp add: field_simps power2_eq_square power_add)
lemma fib_Cassini_nat:
"fib (Suc (Suc n)) * fib n =
(if even n then (fib (Suc n))\<^sup>2 - 1 else (fib (Suc n))\<^sup>2 + 1)"
using fib_Cassini_int [of n] by (auto simp del: of_nat_mult of_nat_power)
subsection \<open>Law 6.111 of Concrete Mathematics\<close>
lemma coprime_fib_Suc_nat: "coprime (fib (n::nat)) (fib (Suc n))"
apply (induct n rule: fib.induct)
apply auto
apply (metis gcd_add1 add.commute)
done
lemma gcd_fib_add: "gcd (fib m) (fib (n + m)) = gcd (fib m) (fib n)"
apply (simp add: gcd.commute [of "fib m"])
apply (cases m)
apply (auto simp add: fib_add)
apply (metis gcd.commute mult.commute coprime_fib_Suc_nat
gcd_add_mult gcd_mult_cancel gcd.commute)
done
lemma gcd_fib_diff: "m \<le> n \<Longrightarrow> gcd (fib m) (fib (n - m)) = gcd (fib m) (fib n)"
by (simp add: gcd_fib_add [symmetric, of _ "n-m"])
lemma gcd_fib_mod: "0 < m \<Longrightarrow> gcd (fib m) (fib (n mod m)) = gcd (fib m) (fib n)"
proof (induct n rule: less_induct)
case (less n)
show "gcd (fib m) (fib (n mod m)) = gcd (fib m) (fib n)"
proof (cases "m < n")
case True
then have "m \<le> n" by auto
with \<open>0 < m\<close> have pos_n: "0 < n" by auto
with \<open>0 < m\<close> \<open>m < n\<close> have diff: "n - m < n" by auto
have "gcd (fib m) (fib (n mod m)) = gcd (fib m) (fib ((n - m) mod m))"
by (simp add: mod_if [of n]) (insert \<open>m < n\<close>, auto)
also have "\<dots> = gcd (fib m) (fib (n - m))"
by (simp add: less.hyps diff \<open>0 < m\<close>)
also have "\<dots> = gcd (fib m) (fib n)"
by (simp add: gcd_fib_diff \<open>m \<le> n\<close>)
finally show "gcd (fib m) (fib (n mod m)) = gcd (fib m) (fib n)" .
next
case False
then show "gcd (fib m) (fib (n mod m)) = gcd (fib m) (fib n)"
by (cases "m = n") auto
qed
qed
lemma fib_gcd: "fib (gcd m n) = gcd (fib m) (fib n)"
\<comment> \<open>Law 6.111\<close>
by (induct m n rule: gcd_nat_induct) (simp_all add: gcd_non_0_nat gcd.commute gcd_fib_mod)
theorem fib_mult_eq_sum_nat: "fib (Suc n) * fib n = (\<Sum>k \<in> {..n}. fib k * fib k)"
by (induct n rule: nat.induct) (auto simp add: field_simps)
subsection \<open>Closed form\<close>
lemma fib_closed_form:
defines "\<phi> \<equiv> (1 + sqrt 5) / (2::real)" and "\<psi> \<equiv> (1 - sqrt 5) / (2::real)"
shows "of_nat (fib n) = (\<phi> ^ n - \<psi> ^ n) / sqrt 5"
proof (induction n rule: fib.induct)
fix n :: nat
assume IH1: "of_nat (fib n) = (\<phi> ^ n - \<psi> ^ n) / sqrt 5"
assume IH2: "of_nat (fib (Suc n)) = (\<phi> ^ Suc n - \<psi> ^ Suc n) / sqrt 5"
have "of_nat (fib (Suc (Suc n))) = of_nat (fib (Suc n)) + of_nat (fib n)" by simp
also have "... = (\<phi>^n*(\<phi> + 1) - \<psi>^n*(\<psi> + 1)) / sqrt 5"
by (simp add: IH1 IH2 field_simps)
also have "\<phi> + 1 = \<phi>\<^sup>2" by (simp add: \<phi>_def field_simps power2_eq_square)
also have "\<psi> + 1 = \<psi>\<^sup>2" by (simp add: \<psi>_def field_simps power2_eq_square)
also have "\<phi>^n * \<phi>\<^sup>2 - \<psi>^n * \<psi>\<^sup>2 = \<phi> ^ Suc (Suc n) - \<psi> ^ Suc (Suc n)"
by (simp add: power2_eq_square)
finally show "of_nat (fib (Suc (Suc n))) = (\<phi> ^ Suc (Suc n) - \<psi> ^ Suc (Suc n)) / sqrt 5" .
qed (simp_all add: \<phi>_def \<psi>_def field_simps)
lemma fib_closed_form':
defines "\<phi> \<equiv> (1 + sqrt 5) / (2 :: real)" and "\<psi> \<equiv> (1 - sqrt 5) / (2 :: real)"
assumes "n > 0"
shows "fib n = round (\<phi> ^ n / sqrt 5)"
proof (rule sym, rule round_unique')
have "\<bar>\<phi> ^ n / sqrt 5 - of_int (int (fib n))\<bar> = \<bar>\<psi>\<bar> ^ n / sqrt 5"
by (simp add: fib_closed_form[folded \<phi>_def \<psi>_def] field_simps power_abs)
also {
from assms have "\<bar>\<psi>\<bar>^n \<le> \<bar>\<psi>\<bar>^1"
by (intro power_decreasing) (simp_all add: algebra_simps real_le_lsqrt)
also have "... < sqrt 5 / 2" by (simp add: \<psi>_def field_simps)
finally have "\<bar>\<psi>\<bar>^n / sqrt 5 < 1/2" by (simp add: field_simps)
}
finally show "\<bar>\<phi> ^ n / sqrt 5 - of_int (int (fib n))\<bar> < 1/2" .
qed
lemma fib_asymptotics:
defines "\<phi> \<equiv> (1 + sqrt 5) / (2 :: real)"
shows "(\<lambda>n. real (fib n) / (\<phi> ^ n / sqrt 5)) \<longlonglongrightarrow> 1"
proof -
define \<psi> where "\<psi> \<equiv> (1 - sqrt 5) / (2 :: real)"
have "\<phi> > 1" by (simp add: \<phi>_def)
hence A: "\<phi> \<noteq> 0" by auto
have "(\<lambda>n. (\<psi> / \<phi>) ^ n) \<longlonglongrightarrow> 0"
by (rule LIMSEQ_power_zero) (simp_all add: \<phi>_def \<psi>_def field_simps add_pos_pos)
hence "(\<lambda>n. 1 - (\<psi> / \<phi>) ^ n) \<longlonglongrightarrow> 1 - 0" by (intro tendsto_diff tendsto_const)
with A show ?thesis
by (simp add: divide_simps fib_closed_form [folded \<phi>_def \<psi>_def])
qed
subsection \<open>Divide-and-Conquer recurrence\<close>
text \<open>
The following divide-and-conquer recurrence allows for a more efficient computation
of Fibonacci numbers; however, it requires memoisation of values to be reasonably
efficient, cutting the number of values to be computed to logarithmically many instead of
linearly many. The vast majority of the computation time is then actually spent on the
multiplication, since the output number is exponential in the input number.
\<close>
lemma fib_rec_odd:
defines "\<phi> \<equiv> (1 + sqrt 5) / (2 :: real)" and "\<psi> \<equiv> (1 - sqrt 5) / (2 :: real)"
shows "fib (Suc (2*n)) = fib n^2 + fib (Suc n)^2"
proof -
have "of_nat (fib n^2 + fib (Suc n)^2) = ((\<phi> ^ n - \<psi> ^ n)\<^sup>2 + (\<phi> * \<phi> ^ n - \<psi> * \<psi> ^ n)\<^sup>2)/5"
by (simp add: fib_closed_form[folded \<phi>_def \<psi>_def] field_simps power2_eq_square)
also have "(\<phi> ^ n - \<psi> ^ n)\<^sup>2 + (\<phi> * \<phi> ^ n - \<psi> * \<psi> ^ n)\<^sup>2 =
\<phi>^(2*n) + \<psi>^(2*n) - 2*(\<phi>*\<psi>)^n + \<phi>^(2*n+2) + \<psi>^(2*n+2) - 2*(\<phi>*\<psi>)^(n+1)" (is "_ = ?A")
by (simp add: power2_eq_square algebra_simps power_mult power_mult_distrib)
also have "\<phi> * \<psi> = -1" by (simp add: \<phi>_def \<psi>_def field_simps)
hence "?A = \<phi>^(2*n+1) * (\<phi> + inverse \<phi>) + \<psi>^(2*n+1) * (\<psi> + inverse \<psi>)"
by (auto simp: field_simps power2_eq_square)
also have "1 + sqrt 5 > 0" by (auto intro: add_pos_pos)
hence "\<phi> + inverse \<phi> = sqrt 5" by (simp add: \<phi>_def field_simps)
also have "\<psi> + inverse \<psi> = -sqrt 5" by (simp add: \<psi>_def field_simps)
also have "(\<phi> ^ (2*n+1) * sqrt 5 + \<psi> ^ (2*n+1)* - sqrt 5) / 5 =
(\<phi> ^ (2*n+1) - \<psi> ^ (2*n+1)) * (sqrt 5 / 5)" by (simp add: field_simps)
also have "sqrt 5 / 5 = inverse (sqrt 5)" by (simp add: field_simps)
also have "(\<phi> ^ (2*n+1) - \<psi> ^ (2*n+1)) * ... = of_nat (fib (Suc (2*n)))"
by (simp add: fib_closed_form[folded \<phi>_def \<psi>_def] divide_inverse)
finally show ?thesis by (simp only: of_nat_eq_iff)
qed
lemma fib_rec_even: "fib (2*n) = (fib (n - 1) + fib (n + 1)) * fib n"
proof (induction n)
case (Suc n)
let ?rfib = "\<lambda>x. real (fib x)"
have "2 * (Suc n) = Suc (Suc (2*n))" by simp
also have "real (fib ...) = ?rfib n^2 + ?rfib (Suc n)^2 + (?rfib (n - 1) + ?rfib (n + 1)) * ?rfib n"
by (simp add: fib_rec_odd Suc)
also have "(?rfib (n - 1) + ?rfib (n + 1)) * ?rfib n = (2 * ?rfib (n + 1) - ?rfib n) * ?rfib n"
by (cases n) simp_all
also have "?rfib n^2 + ?rfib (Suc n)^2 + ... = (?rfib (Suc n) + 2 * ?rfib n) * ?rfib (Suc n)"
by (simp add: algebra_simps power2_eq_square)
also have "... = real ((fib (Suc n - 1) + fib (Suc n + 1)) * fib (Suc n))" by simp
finally show ?case by (simp only: of_nat_eq_iff)
qed simp
lemma fib_rec_even': "fib (2*n) = (2*fib (n - 1) + fib n) * fib n"
by (subst fib_rec_even, cases n) simp_all
lemma fib_rec:
"fib n = (if n = 0 then 0 else if n = 1 then 1 else
if even n then let n' = n div 2; fn = fib n' in (2 * fib (n' - 1) + fn) * fn
else let n' = n div 2 in fib n' ^ 2 + fib (Suc n') ^ 2)"
by (auto elim: evenE oddE simp: fib_rec_odd fib_rec_even' Let_def)
subsection \<open>Fibonacci and Binomial Coefficients\<close>
lemma sum_drop_zero: "(\<Sum>k = 0..Suc n. if 0<k then (f (k - 1)) else 0) = (\<Sum>j = 0..n. f j)"
by (induct n) auto
lemma sum_choose_drop_zero:
"(\<Sum>k = 0..Suc n. if k=0 then 0 else (Suc n - k) choose (k - 1)) = (\<Sum>j = 0..n. (n-j) choose j)"
by (rule trans [OF sum.cong sum_drop_zero]) auto
lemma ne_diagonal_fib: "(\<Sum>k = 0..n. (n-k) choose k) = fib (Suc n)"
proof (induct n rule: fib.induct)
case 1
show ?case by simp
next
case 2
show ?case by simp
next
case (3 n)
have "(\<Sum>k = 0..Suc n. Suc (Suc n) - k choose k) =
(\<Sum>k = 0..Suc n. (Suc n - k choose k) + (if k=0 then 0 else (Suc n - k choose (k - 1))))"
by (rule sum.cong) (simp_all add: choose_reduce_nat)
also have "\<dots> = (\<Sum>k = 0..Suc n. Suc n - k choose k) +
(\<Sum>k = 0..Suc n. if k=0 then 0 else (Suc n - k choose (k - 1)))"
by (simp add: sum.distrib)
also have "\<dots> = (\<Sum>k = 0..Suc n. Suc n - k choose k) +
(\<Sum>j = 0..n. n - j choose j)"
by (metis sum_choose_drop_zero)
finally show ?case using 3
by simp
qed
end